donderdag 31 oktober 2019

Hätte, hätte, Fahrradkette

"Hätte, hätte,
Fahrradkette."

Een expressie om de zinloosheid in het gebruik van de Konjuktiv te demonstreren.

De dubbele Konjunctiv is zinloos.
Hat ..., hat
Hat ..., hätte
Hätte ..., hat
zijn zinvol, maar

Hätte ..., hätte
is zinledig, want hoe kun je een onzekerheid nu onzeker maken? Toch wordt deze  deze normaal gebruikt. Hätte der Hund nicht geschissen so hätte er eine Hase gefangen.

zondag 27 oktober 2019

Amsterdam 744

Amsterdam 744 jaar. Ik vraag me af of het in 2025 weer zo een zoetjes feest wordt als in 1975? Het 700-Centenboek is in elk geval een treffer geweest,

woensdag 23 oktober 2019

De schim van Marja Schimmel

In de 80er het voormalige girokantoor aan de Arent Janszoon Ernststraat was jarenlang werkzaam Marja Schimmel. Ik sprak haar vaak even na de geldelijke transactie en  vond dit ook leuk. Dan komt er een zot genaamd Nico den Tex opdagen met een vieze bromfiets die urenlang bij het loket bleef staan te dazen. Zij tolereerde dit glimlachenderwijs.

Ik deed Marja wel eens een aanzoek maar ze heeft niet gereageerd.

Ze woonde in een vrijstaand huis in het Zuiden Bijlmer.

Later zag ik haar plus man met de kinderwagen Maarten op het winkelcentrum Gelderlandplein.
Ze was niet meer bereikbaar onder e-mail.

Maar komt ze hier dan is het feest.


Jos

dinsdag 22 oktober 2019

Adrie de Groen - Een goed leven in een zorginstelling


Adrianus Mattheus de Groen met dezelfde voornamen als zijn grootvader werd geboren te Amsterdam in 1914. Hij was van beroep letterzetter, later technisch corrector, in navolging zijns vaders die boekdrukker was. Zijn oom was loodgieter.
Zijn moeder heeft een merkwaardig verleden afkomstig te zijn van een echtpaar dat medio 18e eeuw uit Frankrijk kwam. Verder is in vaders- en moederskant alles Hollands en sterft die Franse naam uit.

Al in 1929 was Adrie woonachtig te Zwolle maar woont in de bezettingsjaren te Groningen. Aldaar huwt hij in 1942 en krijgt een zoon in 1943 die vernoemd wordt naar zijn grootvader. Maar het huwelijk wordt ontbonden in 1947 zodat hij zijn kind maar drie jaren heeft gekend. Eenmaal in Amsterdam leeft hij altijd alleen.
Zijn zuster is gehuwd met Jo van Marle (1924-1995).

A.M. de Groen, geb. 1914 te Amsterdam
 
Omstreeks 1967 krijgt hij een hersenbloeding en wordt opgenomen, zijn woning houdt hij een paar jaar aan, in De Buitenhof. Aldaar heeft hij een oplettende positie. Zijn spraak is moeizaam maar duidelijk. Ik heb hem nooit zien lopen.

Toen onze moeder begin 80er in De Buitenhof belandde had Adrie snel een amicaal contact. Maar mijn moeder liet nooit merken hem sympathiek te vinden. Waar vind je een innemende man die je wegwijs maakt in het verplegend gebeuren? De moeder zal het een steun geweest zijn hoe te leren je aan te passen aan een nieuwe situatie zonder optie op terugkeer naar de vertrouwde woning, voor zovelen een hartverscheurend probleem. Hij sprak veel met de moeder en kwam gedetailleerd veel te weten over het wel en wee van onze Geschwister als ik. Dat was erg gezellig maar ook iets te indiscreet zonder het te weten dat een ander weet… Maar alles was goed bedoeld, geen kwaad woord.

Eens maakte Adrie een opmerking in 10 jaar maar eenmaal door zijn zoon te zijn bezocht. Wij waren was geschokt, immens wij kinderen en zeker ik die niet veraf woonde was bezoek een ethische zaak. Een vrouw die zo ontzettend goed, veelal te goed, ons verzorgd heeft verdient het zelf bezocht te worden om de binding met de kinderen te consolideren. Maar zijn zoon heeft de vader nooit gekend, is opgevoed door zijn moeder te Groningen. Waarom zou hij naar een totaal onbekende man gaan te Amsterdam? De biologische vader zoeken loopt veelal uit op een desillusie zoals bij oorlogs- en bevrijdingskinderen. En waarover zou je moeten spreken? Een opsomming van het verblijf in een inrichting is prozaïsch.

Eens vroeg hij mij uit het kastje in zijn kamer wat te pakken. Ik deed dit met hartkloppen niet aangezien te worden voor een dief. Maar het is goed gegaan.

Adrie heeft mijn Duitse vriendin gezien, later zei hij haar een echt moffinnetje te vinden. Maar dit is niet kwaad bedoeld, nu eenmaal zijn taalgebruik.

Na het overlijden van mijn moeder werd de gemeenschapsruimte voor eten en ontspanning opgeheven, de patiënten bleven permanent op hun kamer. Ik heb Adrie nog een aantal malen bezocht, op 12-3-1994 en hij zei dat het ‘n beter leven is dan voorheen, op 16-5-1994, 25-11-1994, 22-7-1995 en was bij de balie op 11-4-1998. Daar hoorde ik dat meneer De Groen onlangs is overleden. Hij is dus 83 geworden.













zaterdag 19 oktober 2019

Kermisleedvermaak

In de jeugdtijd was er kermis op het zwarte landje, het terrein tussen de Oude Rai en de Jozef Israëlskade, met attracties die nu veelal voorbij zijn. Zo was er een waarzegger met een pot vol ether welks gas een tekst met voorspelling zichtbaar deed maken. De verschijning was gekleed in een mantel met tulband. Een maquette-bouwwerk van de Dominiale - en Staatsmijnen vol gangen, karretjes en liftschacht waarvoor een beenloze invalide man geld bedelde maar misschien was hij al dwerg. Een tent waar de bezoeker met een zwaard het mocht opnemen tegen een heuse Zuid-Afrikaanse met een langer zwaard. Al dit kan niet meer.

Van oudsher werd de invaliditeit bespot, hinkende mensen werden in het christendom veracht en gekoppeld aan de kreupele Lucifer die na de val uit de hemel ongelukkig op zijn poten terechtkwam.

De tent met zo een invalide vrouw voorzien van boltieten, kromme rug en wat nog meer was een bezienswaardigheid. Misschien zat ze achter een holle glaswand. Maar het gaat 'm om de natuurlijke nieuwsgierigheid van de mens het andere te zien waardoor hij juist zich beter voelt. Dit kan nu helemaal niet meer.

Mijn moederszijde grootmoeder hield van spotten. Mijn moeder echter weigerde resoluut dit  aangezien zij hier wat bijgelovig was. Ik zelf kan het niet laten mensen te ridiculiseren die een spraakgebrek hebben want het gekke is dat die zich juist tonen en laten horen met een bord voor den kop.

Lees ook:

Die Vreselijke Weg naar de St.-Franciscusschool School te Amsterdam

Kermis op het zwarte landje naast de Oude RAI aan de Jozef Israëlskade

KERMIS OP DE JOZEF ISRAËLSKADE

woensdag 16 oktober 2019

Knottnerus en de boeken

De heer "Riep" Knottnerus was een lange en hoogst vriendelijke man met een altijd durende glimlach. Hij was werkzaam op uitleenafdeling van de Universiteitsbibliotheek en was graag-pratend maar nooit leverde hij kritiek op boeken die ik aanvroeg en dat waren toch heel wat uit de jongste Duitse tijd!
Ik heb hem toch wel aangezien voor een vrijgezel, hij had iets jongensachtig.
Maar toch vergiste ik mij, ooit bij toeval een jonge vrouw aan te spreken toen ik haar naam hoorde. Ik vroeg... en ze antwoordde de dochter te zijn van... Wat was ik verbaasd! Maar ja, wie is er nu niet gehuwd? Deze vrouw is geboren in 1964 en gehuwd in 1986.

Reinout Bina zelf is geboren in 1918 te Wisch, in de Achterhoek.  Hij is van een domineesfamilie te 's-Gravenhage welks vader predikant te Wisch. Nu weet ik dat het klopt eens mij verteld te hebben "geboren te zijn" in Isselburg, D. Dat plaatsje ken ik uit de Heimatliteratuur van het Münsterland al is het maar vanwege de twee eeuwen beroemde klokkengieterij. Maar zal ik het verkeerd verstaan hebben, hij is dus in de buurt van Isselburg geboren, aha. Waarom hij (juist tegen) mij dit zei weet ik niet meer.

Hij heeft op beste stekken te Amsterdam gewoond en is dus verhuisdriftig geweest. Dat betekent een redelijk goed in komen of wellicht familievermogen. Maar ik denk ook dat de UB zijn eerste en enige betrekking geweest is. Een mooi opstapje zo een gerenommeerde familie! Een vroegste herinnering heb ik als scholier omstreeks 1960 bij het loket van de UB geïnformeerd te hebben of ik boeken mocht inzien? Toentertijd was inschrijving aan de UvA een voorwaarde. Hij zei mij vriendelijk dat ik moest zeggen dat het voor studie is! Die hartelijke toen nog ongehuwde man kan niet anders dan Knottnerus geweest zijn!

Maar tegen zijn pensioen werd Reinout soms wel afwezig. Ik weet nog dat een studente op iets wachtte en Reinout ijverig in een fichelade begon te snuffelen. Ze zette een keel op en ras ging hij weer naar zijn plaats om haar te helpen.

Op een bijeenkomst heb ik hem nog eens gesproken, heel kort maar.
Hij is gestorven te Amsterdam in 2012.


Zie ook:

Hans Reeser d'École Nationale des Chartes

maandag 14 oktober 2019

Penning als woord voor belasting (18e eeuw en eerder)

10e penning is 10% (Alva)
3% is in de 18e Eeuw de gebruikelijke zakenrente, buitenlandse staatsleningen soms 5% (geprivilegieerd voor de rijken)

Ge begrijpe dat de Hollanders met het Alva decreet dus 7% verloren, hetgeen ze als tirannie beschouwden.

40e penning is 2½% (Omzetbelasting, vaak met een aparte Verhoging)

Nog enige voorbeelden
80e penning is 5%
20e penning is 5%
100e penning is 1%

Soort formule: ne penning = 100/n%

vrijdag 11 oktober 2019

De veelvoorkomendheid van drie

Waarom drie?

(hyperlink)

Maar daarom lees je niet.

Johanna Derkina Boerma in de Boerhaavekliniek te Amsterdam 1943

De verloskundige bij mijn geboorte op 27 april 1943 in de Boerhaavekliniek te Amsterdam was Johanna Derkina Boerma, geboren op 2 september 1915 te Beerta, Gr. Zij had een moeder die eveneens vroedvrouw was met een Duitstalige naam, Zij woonde intern in de kliniek aan de Teniersstraat 1 van 3-8-1942 tot 3-5-1945 toen de Duitse kliniekleiding vertrok.


Boerma, Johanna Derkina, verloskundige, foto van 4-4-1944


Een aanmerkinkje valt haar wel te maken meer aandacht te hebben gehad voor de grootste brand te Amsterdam op het Carltonhotel sedert het stadhuis in 1652 en 1762, namelijk op 27 april 1943, hetgeen alle personeel eerder naar de zolderverdieping bleef trekken om het helse vuur op afstand te bewonderen. Maar gelukkig is er niets erg gebeurd; ik kwam ter wereld als een kerngezonde baby.

Zij ging later wonen te Purmerend waarna haar spoor bijster. Haar overlijdensdatum is niet bekend.



Lees ook:

De Boerhaavekliniek te Amsterdam in Tijd van de Oorlog en Bezetting

Halifax stort neer achter Carlton Hotel op dinsdag 27 april 1943 en de Zomertijdsregeling 1940-1945

 














woensdag 9 oktober 2019

Stalen net tegen oorlogszuchtige drones

Somber vooruitzicht dat een explosieve drone een gedeelte van een olieraffinaderij kan verstoren. Toekomstscenario somber, wat kun je alles verzinnen?

Mijn idee is rond en boven een installatie, gebouw of constructie een stalen net, noem het een grootse maliënkolder, te spannen zodat de drone daartegen vliegt en het doelobject niet kan bereiken. Er komt allicht wel een explosie maar op afstand en met minder schade.

zaterdag 5 oktober 2019

Semper idem

Rachilde schrijft over de act dat die altijd hetzelfde is.
Zo ook Huysmans over Latijn.

donderdag 3 oktober 2019

Bijltjesverzet in de Franse nadagen en erna

Volop putten waar de Duitsers en miliciens de Vichy (scheldwoord: milico's) de lijken van hun gearresteerden ingooiden. Men sprak van duivelsputten. Dan komt de bevrijding waar afgerekend werd met collabos. Er zijn ook hier zovele putten dat opgraven zowat onmogelijk is. Door zware stenen in te gooien blijft er van de stoffelijke overschotten gewoon niets meer over. In 1959 hebben Duitsers wel opgraving verricht op kosten van de organisatie voor oorlogsgraven.
Het Verzet heeft alle mogelijke bewijs vernietigd als het geheime leger en arrestatielijsten. Ook de executeurs bleven zwijgen. Indien wel aangesproken is het antwoord steevast "bevel van hogerhand". De zogenaamde "rechtbanken van het Verzet" zijn verdwenen. Maar waarom moet je als dit nu recht is dan nog lijken een put ingooien? Toch is er een wet van verschoning voor verzetsdaden 10-6-1940 - 1-1- 1946 (!!!). Wet 6-8-1953 laat mooi alle snel-executeurs vrijuit gaan. In de nadagen liet het Verzet ook wel gevangenen vrij wegens voedselprobleem of overbelasting maar dat is te lief voor woorden.
De miliciens hadden ook een 2e Service voor inlichtingen net als het beroemde Deuxième Bureau van de vooroorlogse regering. Zo hard tegen hard is voor (nog) Hollandse begrippen onvoorstelbaar.
Je leert dus dat geweld tegen collabos vrijuit gaat maar dat naoorlogse stafprocessen voor zowel collabos als wandaden verzetslui gevoerd werden. Doel van kaalscheren is opgekropte woede afreageren i.p.v. bloed laten vloeien. De chaos overal. Ook als straf bevuiling en vernedering. Nog 3-2-1950 proces tegen 8 communistische verzetsstrijders.
Fusillades alom, verraders in de rug geschoten, 13 minuten per persoon. Niet gebonden. Graven anoniem. Hoogste autoriteiten stonden machteloos tegen deze eigenrichting.
De bevrijders noemden zich milices patriotiques, voorkom verwarring! Je kunt wel zeggen dat het schorem de kans greep voor de macht, gelijk in de Franse revolutie. Marseille was totaal anarchistisch. Toulouse schorem aan de macht. Zij die vrijgesproken werden moesten oppassen niet ten tweeden male voor een rechtbank te komen. Beter dan met de noorderzon vertrekken?
Er waren er die al vanaf 1942 dubbel spel speelden wat je een immorele banaliteit kunt noemen en de tegenstander beschuldigen (lampiste). Het werd doden om te doden. Zogenaamd invallen maar was in feite inbraak. Maar ook rivaliserende communistische groeperingen beschoten elkaar.

Jan-Paul Sartre was fel tegen dit middeleeuwse sadistische wraaknemen in zijn Combat 2-9-1944.

woensdag 2 oktober 2019

Korenvelden met Geallieerd links en Duits rechts

Je mocht gelande parachutisten nooit de weg wijzen in de korenvelden bij Ouistrehan als je tenminste nog in de buurt bent want de bombardementen op Caen begonnen pas goed op 6-6-1944 6 uur, anders werd je standrechtelijk doodgeschoten. Dit is eerst na 45 jaren bekend geworden.

Omgedraaide wereld in Frankrijk na de bevrijding

Al voor de Libération werd wraak gezworen, ook De Gaulle in zijn rede van 13-7-1944, waardoor het verzet gelegitimeerd werd en in feite bevelen uitvvoerde maar dan komt toch de instructie de meerderheid niet te vervolgen. Dan gebeurt er wat niemand had verwacht:
-Een Vichy-politieman nu in dienst van De Gaulle kan een verzetsman arresteren;
-De rechter eed Pétain afgelegd een collaborateur kan veroordelen of zelfs een ex-KZ gevangene.
De Gaulle bezigde verder niet woorden als épuration of justice maar wel châtiment.

Detentie van Sartre 1940

J.-P. Sartre kon ik het stalag te Trier heel opschieten met de krijgsgevangen abbés, Ze gaven elkaar les. Abbé Perrin een rol met een merkwaardige van Sartre, werd ook besproken in de toenmalige Apostrophes eind juni 1991. Zijn boek is Avec Sartre au Stalag XIID (1980). Het celibataire is echt plezierig: onafhankelijk, geen zorgen voor familie en je voelt je een vrije ballon.

Op 4-12-1974 mocht Sartre met Klaus Croissant Stammheim te Stuttgart Baader bezoeken maar hij werd teleurgesteld dat die RAF-leden geen wortels in de bevolking hadden. Ook hun methodiek zat Sartre dwars.

Parny's satirisch epos

Evariste Désiré de Forges chevalier de Parny schreef een satirisch epos i.t.t. de serieuze epi als Mahaharata, Edda, Bijbel en onze klassieken, La guerre des Dieux (1799), uitgave 1808, Parijs. Dat kan alleen als Napoléon regeert... Ik heb het epos geheel gelezen en nauwkeurig aantekening gemaakt maar het is teveel om na te vertellen. Nadien wordt dit verhaal moedwillig vergeten omdat het christendom weer wat meer macht krijgt. Doch weet ik dankzij Walther Mehring en Dr. Oscar Panizza ervan en dank hen daarvoor.


Parny


Ik heb het verhaal in drie maanden gelezen.
Zoiets geeft een blijvende herinnering in dankbaarheid.

De spitdraaier gelooft niet in God

Toen de vrijdenkige geestverwanten in hotel Conti van een vleesmaaltijd genaten, letten ze even op de spitdraaier, mooi een beroepje voor een laagbegaafde. LaMettrie stapte naar hem af en vroeg ondeugenderwijs, kom eens jôh, zeg eens, geloof je eigenlijk wel in een God...?
Zijn antwoord was een gebrul van NEEEEE!
De gasten lachten zich een bult waarop LaMettrie verklaart: "Zie je wel heren, als je ze niet die God  met de paplepel invoert, weten ze het mooi niet!"

Samengevat:
Geen zinnen, geen ideeën.
Minder zinnen, minder ideeën.
Weinig opvoeding, weinig ideeën.
Geen indrukken, geen ideeën.
LaMettrie - Œuvres Philsophiques

Prof Mr. Dr. Leo Polak refereert sic.

Rede en Geest zijn sterfelijk

Is dit nu deze Rede van de hoogste orde
wat met ons voorspiegelt zo prachtig te zijn?
En is dit deze Geest die ons zal overleven?
Hij is geboren samen met onze zintuigen, groeit en verzwakt gelijk mee.
Helaas, hij zal evenzo sterven.
Voltaire en geestverwanten

dinsdag 1 oktober 2019

Louis Noguères en Pétain

Louis Noguères (1881-1956) leidde het proces tegen maarschalk Pétain in het Palais du Luxembourg als eerder in 27-11-1942 tegen de admiralen te Toulon. Vader van de journalist Henry Noguères (1916-1990). Beiden zijn politiek links.

Sigmaringen

Vele Franse collaborateurs vluchtten naar het kasteel te Sigmaringen, o.a. ook Céline. Het gebied was de Franse zone. Daar waren 13 Duitstalige kranten, weliswaar onder Franse controle.

Duitse atoombom

Te Rjukan, Noorwegen, was een Duitse fabriek van de atoombom. Deze werd gebombardeerd op 16-11-1943 door de Engelsen. Vandaar het gerucht over de nieuwe wapens onder Duitse militairen. Het was om hen moed in te spreken.

Neurenbergproces

Tijdens het proces te Neurenberg waren zandzakken geplaatst tegen de muren  tegen een mogelijke aanslag.

Je suis partis

Je suis parti is schersend voor de gevluchte medewerkers van Je suis partout. (Brasillach)
Vermeld bij Jean Cocteau, Journal 1942-1945