dinsdag 29 januari 2019

Eli Asser en de humor

Eli Asser was een grondig humorist en je blijft lachen. Toch spreek ik liever van geestigheid. Van enig literair gehalte is geen sprake, alleen het komisch korte termijneffect, allicht dat een tekst maar eenmaal kan worden voorgedragen of gespeeld.
Omstreeks 1960 zag ik op de z/w Tv bij mijn tante een drama. De titel was al komisch: zoiets als Een gezellig Moordgevalletje. Veel gepraat en veel gelach, soms moest je wel, tante en ik. Dat betekent wel een tijd spenderen aan nonsens; ik ben niettemin boekenlezer gebleven.

Asser achtte zich zelf hoog, in een interview in VN stelde hij best ƒ40,000 te mogen verdienen. Daar had je in die tijd al een huis voor!

In andere drama-teksten verrichte Asser iets unieks, hij liet de acteur vragen: "Van wie is die tekst?" Het antwoord steevast luidde: "Van Eli Asser!"

Zou 'n psycho-analyticus niet een diepere ondergrond vermoeden? Asser zat midden in de wereld van de Jodenvervolging en werkte bij de Joodse Raad te Amsterdam. Misschien is humor noodzakelijkerwijs zijn overlevingsstrategie geweest. En met succes, hij is 96 geworden.

Net las ik nog over de Duitser David Lewin (*1926) die altijd met het verleden beschäftigt is. Met veel geluk heeft hij die tijd overleefd. Hij mocht op 27-1-2011 met de voormalig president van Duitsland Christian Wulff mee naar Polen. Bij deze geen humor meer. Doch Max Tailleur zei: "Ik lach om niet te huilen." Hier zie je dat het brengen van humor best een achtergrond heeft.