woensdag 26 juni 2019

Pakjes voor onze militaire jongens

Al jaren (na de Politionele Acties 1945- 1949) worden de Nederlandse militairen ingezet in "vredesmissies" onder de vleugels van de VN. Duitsland deed eerst laat mee aangezien president R. Von Weizsäcker nog zei dat er geen Duitse militairen over de Balkan mogen lopen. Doch de politiek is veranderd: Duitsland doet (moet) nu overal mee.

Er is wel NOS-nieuws maar echt veel niet, oorlog is geen dagelijks nieuws meer.

Er zitten ook ongehuwde jongens onder die verder schaars familiaire contacten hebben. Hoe mooi zou het zijn als de Nederlandse bevolking vierkant achter dezen kon staan met het sturen van ansichtkaarten of pakjes?

woensdag 19 juni 2019

Luiheid door Lafargue en Schuurman

Luiheid is niets-doen, of niets willen doen uit protest tegen.

De weerlegging van Recht op Arbeid (1848) werd geschreven door Paul Lafargue (1848, 18802). Het is werkelijk een boekwerkje van een hoog gestudeerde! Geleidelijk blijkt het een aanklacht tegen het kapitalisme met de verfoeide loonarbeid wat een ander woord is voor slavernij en tegen het huichelachtige christendom dat feesten op aarde heeft afgeschaft. Voer voor anarchisten.
De vertaling is van Dr. Anton L. Constandse.

Nog feller tekeer gaat Herman J. Schuurman tekeer met zijn Werken is Misdaad (1924) tegen het kapitalisme, niet als de eerste schrijver t.b.v. het zoete eigen leven maar om het politieke systeem te doen ondergaan.

Ooit heb ik begin 70er een stencilwerkje gehad van een christelijke groep dat de luiheid predikte. Dit vond ik indertijd al merkwaardig en dacht dat zij wellicht indolente jongeren wilde terughalen tegen verder geloofsafval.

dinsdag 11 juni 2019

De arts Helmut Levy bijna 25 jaren dood

Helmut Levy (vaak geschreven Levij) is op 22 december 1994 gestorven (66), dus bijna 25 jaren geleden. Huisarts.
Hij woonde en hield praktijk aan het Sarphatipark. Daar wandelde ik als peuter al met mijn moeder en bekeek de zwanen. In de kelder hingen altijd dezelfde tekeningen van twee bejaarde dametjes.

Zijn praktijkruimte was met uitzicht op de tuin; in de kast oude Duitse studieboeken. Nu is alles Engels wat de klok slaat.


Sarphatipark 29 Amsterdam

            
Zijn gespreksvoering was allerhartelijkst. Hij had ook een sympathieke kop en een beschaafde stem.
Maar ik moest weg in 1971 omdat ik te ver woonde.

Evenwel de beste herinnering is het intense begrip dat hij toonde bij het bezoek aan mijn moeder. Zij was immer heel content haar verhaal te mogen doen. Levy nam er alle tijd en rust voor en was zowat zielzorger. Hij vond mijn moeder maar een dappere vrouw. De arts die zichzelf overstijge...
Moeder overleed in 1986.

Maatschappelijk was Levy actief. Ik hoorde hem eens in een lezing over de gebrekkige gezondheidstoestand veler bewoners in nauwe smalle straatjes.
Fitness, zo het tegenwoordig heet, verrichtte hij door een zwembad in het voormalige AMVJ of Zuiderbad, zo verschrikkelijk vroeg! Dat kost me wel een inspanning voor het hart, zeg.
Levy was links qua politiek en dat was de Pijp ook.

Ook hoorde ik Levy eens op de radio een paar zijner haiku-gedichten voordragen. Ik weet niet of dit genre nog actief is. Zelf houd ik meer van balladen in klassiek rijmschema. Maar die ik gemaakt heb zijn eerder scherts.

Ten slotte:
Ook een fijne herinnering heb ik aan de mooie meid die zijn assistente was. Ze had procuratie zelf recepten uit te schrijven en voorzag die van een vlotte handtekening. Misschien kan ik haar nog een aanzoek doen.


Vol en ernst gelaat
is hij stil en toch gespannen
dan het fijne woord



Necrologie NRC.nl 23-12-1994
Geni Levy


Jos Heitmann
E-mail:


5-8-2020 links toegevoegd

zaterdag 8 juni 2019

Frank Huis in 't Veld


Klasgenoot Frank Huis in ’t Veld 

leerde ik kennen op het St.-Ignatiuscollege derde klas, wat is in 1959-1960. Wij zijn lang met elkaar omgegaan t/m de derde klas.
Hij is geboren 1944, een jaar jonger dan ik. Een forse man, donker haar. Was lid van RIC, de roeivereniging van het St.-Ignatiuscollege en dat was ook aan hem te zien, krachtige benen en armspieren. Ook bezat hij een forse kop. Brilmontuur.
Zijn taalgebruik was kort maar krachtig, geen man van veel praten. Daar zit wat achter? Na vele maanden omgang had ik het opeens over zijn vader. Waarop hij verlegen antwoordt dat zijn vader is overleden. Toen al dacht ik dat hij dat heus wel wat eerder had kunnen zeggen in plaats van mij in verlegenheid te brengen? Maar mooi niet, hij was gewoon zelf een verlegen man met een lichte schaamteglimlach ondanks zijn opvallend mannelijk uiterlijk.




Frank linksboven en Jos met trui links daaronder


Frank links bovenaan, Jos links daaronder 1959-1960

Wat ik mij al niet herinner!

Wij fietsten eens naar IJmuiden. Brutalerwijs gingen wij een schip op dat geladen werd maar werden wij door een opzichter weggestuurd. Onderweg gaf hij mij tijdens het fietsen een plagerige duw richting rijweg. Onverwachts stopte de bus, de chauffeur stapte uit en gaf Frank een ferme draai om zijn oren. Onderweg nam ik een paar onkruidplanten mee voor onze tuin.

Samen waren wij 1960 in het collegekamp te Vilsteren. Opeens ving hij een spin en trok alle pootjes uit op een na. Het beestje moest tevergeefs om zijn as draaien. Frank had dus iets geniepigs. Waarom? Een soort gefrustreerdheid?

Hij was eens op een schoolfeestje, van dat gedoe ben ik als boekenmens nooit liefhebber geweest. Later sarde hij mij dat ik mooi geen meisje had. Raar zoiets te zeggen.

Doch in de derde waren we samen op een klassenavond ten huize van een leerling. De klassenpater i.c. Kropman is traditioneel daarbij. Wij oefenden t.h.v. Frank al onze sketch waarbij zijn zus toekeek. Maar op de avond zelve stokte ik en verliep de dialoog niet zo mooi als verwacht. Nee, acteren ligt mij niet!

Maar bij hem thuis was ik meermaals.

Zijn vader Wilhelm (*1912) was onderwijzer. Als je een kweekschoolopleiding stelt op vier jaar heeft hij dus (maar) ruim tien jaren beroepsleven gehad. Waaraan hij is overleden is mij niet bekend.
Hij huwde in 1938 de oudere Catharina Buurman (*1903), ook onderwijzeres, heel opmerkelijk leeftijdsverschil. Het echtpaar kreeg vijf kinderen die ik allen gezien heb. Zij werkte op een lagere school in de Pijp en wandelde elke dag het hele stuk naar haar woning in de Rivierenbuurt te Zuid. Daarbij kwam zij door de Willem Passtoorsstraat en liep midden op de toenmalige pleintjes. Ik heb haar in de 60er nog vaak zien voorbijlopen.

De familie was een hecht geheel. Ik mocht bij de gesprekken zijn en kon vrijmoedig praten.

De oudste zoon Johannes (*1939) was leraar geschiedenis aan het Maimonides Lyceum maar dat is raar: hoe kan hij nu als 21-jarige al lesgeven terwijl hij beslist nog geen kandidaats kon bezitten? Hij maakte tegen mij een kritische opmerking te spreken over zaken waarvan ik niets afwist. Ik had het geloof ik over de vermaarde pianist Arthur Rubinstein. Dit is bepaald chicaneus want iets dergelijks kan je altijd wel zeggen.

Een broer, Paul of Andreas was voornemens het klooster Sint Adelbertabdij in te treden, dat is te Egmond-Binnen. Ik vroeg hem eerlijk waarom maar echt antwoord gaf hij daarop niet, kan ook niet, dit is een te persoonlijke overweging. Het klopt wel dat hij daar is geweest want ik heb 15 jaar geleden nog met hem gemaild. Hij sprak over “zijn broertje”. Het kan vijf jaar geleden zijn dat ik informeerde naar hem maar als antwoord kreeg kort af: niet bekend! In dit zelfde klooster “De Vluchtheuvel” hadden wij met de eindexamenklas een driedaagse retraîte.

Frans is dus het vierde kind. Hij verliet het Ig in 1960 om naar de H.T.S. te gaan, ik geloof werktuigbouwkunde. Nadat hij een Deense had leren kennen emigreerde hij naar Kopenhagen. Gek dat Trees Corstjens daarvan wist! Ook hem heb ik nog gemaild. Hij had zijn naam verduitst als  Husmark. Zijn Nederlands was verschrikkelijk gebrekkig, hoe kan je nou je moedertaal zo verwaarlozen! De mails ben ik kwijt. Zijn beroep was leraar aan een technische school. Waarschijnlijk is hij gescheiden en hertrouwd. Nadien heb ik hem niet meer gesproken, ook is hij onvindbaar.

De laatste is de dochter Edmée (*1945), een krachtige meid met fors taalgebruik. De moeder corrigeerde haar eens en dat is natuurlijk omdat ik aanwezig was. Ik vond haar best mooi en wellicht heeft ze juist daarom aandacht getrokken.

Frans speelde piano en was goed gevormd, dat wil zeggen niets was nog nieuw voor hem. Eerder volleerd amateur.

Bij Frank thuis speelden wij badminton op de huiskamertafel. Griezelig dat hij knalharde slagen kon geven waar ik als niet-sportief mens niet tegenop gewassen ben. Dat is dus Franks eerzucht te excelleren.

Een keurig nette roomskatholieke familie dus met de tragiek alleen door een moeder te worden bestierd. Deze vrouw overleed in 1988 en is dus 85 geworden!

AMSTERDAM
8-6-2019




woensdag 5 juni 2019

Van Dam aardappeltjes rise and fall

De Dammetjes woonden aan de Willem Passtoorsstraat. op huisnummer 47, een hoog. De vader Egilius Franciscus was een hartelijke man, de moeder een slanke vrouw. Er waren drie of meer dochters waarvan de jongste Elly heette.
De man (en zijn broer) was directeur van de Dam voorgebakken frites 1959 (chips 1961) als ook verse soepgroente. Zij kochten de aardappelen zelf in. Altijd stond de vrachtwagen voor de deur waarop wij kinderen graag klauterden. Hij vond het best goed.
Woensdag tegen 5en mochten in het jaar 1955 mijn zusje en ik naar het kinderprogramma op de KRO-televisie kijken. De buurtgenootjes zagen ons wandelen naar de overkant maar konden niets doen. De omroepster Hannie Lips zwaaide ons altijd uit.
Dan bleven we nog even babbelen.
Maar ik besloot wat goocheltrucjes te leren zoals een munt door de tafel slaan. De kids vonden dit geweldig en Elly werd verliefd op mij.

Al in december 60 verhuisde de familie Dam naar Hoofddorp alwaar een nieuwe fabriek was gebouwd. Doch de concurrentie zat niet stil en begon ook met de productie van voorgebakken frites. Zelf zei Dam dat de aardappelen gewoon te duur waren geworden maar dat is een discutabel argument. Dam had zich gewoon verkeken op de schaalvergroting en een personeelsbestand van 270 man, van wie 170 gastarbeider. Misschien was het pensioenfonds ondergebracht bij Pensioenrisico. De leiding liet alles versuffen uit onmacht. Daaruit blijkt hun onprofessionaliteit het niveau van een knusse familiezaak te overstijgen en te verbeteren. Doch gestudeerde ondernemers aantrekken zal wel een te kostbare zaak geworden zijn. In 1975 ging het bedrijf failliet. Het personeel demonstreerde tevergeefs.

Hun logo is beroemd geworden:

Dam chips