maandag 23 februari 2015

De kinderen van Van Westerloo rooms-katholiek opgevoed en goed hogerop gekomen

Tegenover de Nederlands hervormde Oranjekerk (toen nog in volle glorie) was aan de 2e Van der Helststraat 12 te Amsterdam de sigarenzaak Gerard Van Westerloo gevestigd. Ik kocht daar sigaren begin 60er en had altijd een vriendelijke babbel met de eigenaar. De man liep gebogen wegens een oud rugprobleem en moest tijdens het spreken dus altijd omhoog kijken wat hij deed met een altijd lachend gelaat. Het kan verlegenheid zijn geweest of het is gewoon zakelijke beleefdheid.
Westerloo, een naam uit Vlaamse sferen.

2e Van der Helststraat 12 Amsterdam-Zuid

Een oude winkel met warmte en veel hout. Er was een woning achterin. Ik had al eens gesproken van het St-Ignatiuscollege te zijn en hij wist dat. Eens, toen ik wederom een doosje kocht, keek een jongeman met baard om de hoek, zeker om te kijken hoe ik er uit zie. Het is een van de drie broers, Ed (1938), Gerard (1943) of Fons (1946) geweest! Van dezen is me bekend dat Ed op het Ig heeft gezeten, H.B.S.-A.

Eerst was vader Gerard gewoon werknemer in die zaak. Een overbuurmeisje koos hij uit als vrouw, de wereld is klein. Ik heb me nooit laten verleiden de liefdes bij de buren of in de buurt te zoeken maar vond die in heel Amsterdam en verder, ik ben een vrij man en nu nog. Maar het hoort nu eenmaal, een conservatief katholiek als de vader is behoort een gezin te stichten. Echt een vrije keuze in een vrouw is dit niet, eerder 'n de kans grijpen of benutten van de mogelijkheid die zich voordoet en dan nog met een vrouw uit het katholieke tehuismilieu. En de gevolgen waren ongelofelijk.

Roosje Vonk heette ze, uit katholieke inrichtingen met ordezusters. Een familie van twijfelachtige geestelijke kwaliteit en alcoholisme en syfilis doch Roosje was wel maatschappelijk acceptabel. Hoe het in die tehuizen toeging beschrijft de zoon Gerard, armoede en natuurlijk katholieke tucht. In elk geval hadden de kinderen een onderkomen waar ze wel wat geleerd hebben. Ze aten maar een ei per jaar, niet verrassend met Pasen. Er was gewoon geen geld.

Zeker twee van de drie zoons bezochten de rooms-katholieke lagere school St.-Theodorus aan de Roerstraat 35. Ik herinner me gezegd te zijn dat de vader echt moeite heeft moeten doen zeker twee van de drie daar geplaatst te krijgen aangezien zijn woonbuurt immers valt onder de parochie van de St.-Willibrorduskerk buiten de veste, aan de Amstel en ze dus aldaar naar de St.-Thomas moesten. Echter is de buurt van Amsterdam-Zuid van beter publiek en de kinderen navenant, slim idee dus de zonen daar onder te brengen. Mijn moeder werd bij de deur afgescheept met: "Het is vol" maar mijn zusje en ik konden wel naar de Vredesscholen alhoewel de parochiekerk aan de Amstel verplicht bleef voor de Eerste Heilige Communie, Vorming en de Plechtige Gelofte.

Gerard heeft ook geschreven over de verkrachting van zijn zus Tineke door 'n pater Frits. Het zal een onthulling zijn geweest zoals er zoveel kwamen de laatste 15 jaar. Hij hield wel van schrijven.

Alle drie broers en dat is het ongelofelijke van dit gezin hebben voortreffelijke carrière gemaakt in de mediawereld van radio en Tv. Ook de zoon Remko van Fons maar die haakte af. Waar ze die sterke karakters vandaan hebben is niet te determineren, de vader was vasthoudend in de leer, dat wel, de moeder had orde en netheid geleerd en de katholieke scholen gaven een extra aan vorming. Het leert dat ieder met een gezond verstand het hogerop kan brengen mits er voorwaarden zijn van opvoeding, scholing en verstand. Ik zie geen academische opleidingen, het moeten autodidacten geweest zijn. In elk geval was er genade in het gezin.

Voor de winkel hing een sigarettenautomaat, dat betekent voor de winkelier elke dag een wisselmuntje tussen de folie van de pakjes schuiven. Ooit zag ik dat het apparaat geen pakje uitwierp, de koper stompte keihard maar er gebeurde niets.

Zoon Gerard is overleden in 2012 op 69-jarige leeftijd.

Gerard van Westerloo, VN 6-5-2012
Caritas



zaterdag 21 februari 2015

Jozef Stalin in café Mulder te Amsterdam

Wie café Mulder aan de Weteringschans te Amsterdam binnenkwam waant zich even in Moskou! Aan een vast tafeltje zat Frans Daams (geb. 1924) die qua gelaat het evenbeeld was van Jozef Stalin met zijn charmante vriendin Trix Beek of alleen aan de bar. Ook had Frans een zware stem.


De vrouw rookte een sigaret met een lange sigarettenhouder wat wel chique 19e eeuws is! Maar ook leuk om te zien. Ik weet niet of Frans gehuwd is geweest, hij maakte echter een jongensachtige indruk.
Zo gaat het goed, gezellig uitgaan en mensen spreken.

Maar dan, komt voornoemde vrouw er toch achter dat Frans meer dan normaal alcohol nuttigt en zij gevoelt dit als een bezwaar in de omgang. Ze stelt hem de eis: "Drie maanden abstinentie van alcohol!" Zolang bleef ze weg.

Het zit er in dit laatste het geval bleef, Frans werd wanhopig en zal nog meer bier gedronken hebben. Is dat nu zo erg al die pilsen? Wel, als je geregeld dronken wordt wel, niet, als je je tax behoort te kennen met de persoonlijke discipline geldend voor ieder weldenkend mens. Ook op 'n receptie ging hij over de schreef, hoorde ik eens zeggen. Frans sprak over zijn probleem met mij en ik luister.

In diep verdriet vervaardigde hij in 1975 een gedicht maar of hij dat die vrouw heeft gestuurd weet ik niet. Hij declameerde het voor mij met een verbeten stem want hij kende 't uitwendig:


Lief

Er is slechts plaats voor jou
in dit hart van droeve dromen.
Alles wanneer je willen zou
kan jij met licht omzomen.

Ik tracht voor jou het woord te vinden
waarmee alles is gezegd.
En als we elkaar beminnen
weet ik de waarde die je (er aan) hecht.

Als we elkander tegenkomen
't weer is goed of uitgesproken slecht
is het als vluchten mijn demonen,
weet ik dat je voor me vecht.

En je ogen lieflijke sterren,
je lippen die kussen zo graag,
je haren glanzend in de verte,
je gaan zo wonderlijk traag.

Laat niet door woorden deze vreugde breken,
dit vuur dat niet meer is te blussen,
niet door te huilen, noch door kussen.
Op momenten dat ik mij verheugde
zal dit een droom zijn
voor een stille dag
Misschien eens, dat ik ervan leven mag.


Alleen het eerste couplet vind ik wel mooi, de andere zijn me te geforceerd.

Frans woonde in de omgeving van de Borneostraat in de Indische buurt. Zijn woning 1-10-1977 was van een grote rommeligheid als bij een slome vrijgezel. Pronkstuk was de originele uitgave (1913) van H.P.G. Quack. De Socialisten: personen en Stelsels (Eind 19e) met een deel als latere aanvulling door de communist W. van Ravesteyn. Ook bezat hijj de drie delen van Domela Nieuwenhuis's Geschiedenis Socialisten. Dit bij elkaar duizend gulden waard...
Zoiets heeft echt niet iedere arbeider in huis maar misschien had hij de banden van een antiquariaat of bibliotheek. Misschien was Frans ook wel ultralinks met collectief eigendomsbesef.

Werkzaam was hij als bibliothecaris maar het was eerder zaalwacht in het Duits seminarium, toetertijd gevestigd in het Bungehuis. Toen ik daar in 1978 de studiezaal bezocht om een Duitstalig boek in te zien leverde hij luid misprijzend commentaar op zijn ideologische inhoud. Deed hij dat omdat hij mij kende of was dit zijn gewoonte? Echt ongehoord, een medewerker dient zich altijd onder zijn werk van onnodig commentaar te onthouden. Hij zette het boek terug op het hoogste schap.


Aanvulling 3-4-2018 Boeken




donderdag 5 februari 2015

De bokken Carel ter Linden, Harry Kuitert en Willem Ouweneel erroneren

Het kan verkeren, zei Brederode. Drie in de afgelopen veertig jaar prominente figuren op theologisch gebied zijn kalm geworden en verroeren zich niet.

Carel ter Linden (1933) immer op de voorgrond bij koninklijke gebeurtenissen. Een vloeiend en plooibare stem, iets geknepen, ik vind haar zangerig. Een goeie vond ik zijn opmerking dat er een ad hoc beeldje aan een pilaar bevestigd was, sinds de reformatie niet gebruikelijk in protestantse kerken, maar dan ook niet meer, besloot hij.

Eigenlijk heeft de man dus een jarenlange innerlijk denkproces doorgemaakt om uiteindelijk tot een voorlopige stand van zaken te komen aan het godsgeloof te twijfelen. Vaak is deze formulering eufemistisch om met de harde en directe taal niet meer in een God te geloven zijn vrienden en bekenden niet te choqueren.

Lijst Hofpredikanten
Biografie


Harry Kuitert (1924) was berucht bij de Vrijdenkers vanaf de 70er maar dat maakte hij er ook naar ongeacht de weersgesteldheid naar buiten te treden. Felle artikelen werden tegen hem geschreven en wellicht heeft hij daarin gelezen. Ik heb documentatie genoeg maar deze uitspitten is me nu onmogelijk te doen. Mijn herinnering is dat vrijdenkers hem haatten, want Kuitert zat als een commanderende God in een ivoren toren.
Ikzelf heb daaraan niet zo meegedaan aangezien ik leergierig ben en best bereid wat van hem te lezen als hij (weer) in de belangstelling komt.
Zijn pensionering is dus in de 90er en net in die jaren wordt de man rustiger. Ik heb meerdere artikelen bewaard maar die zoek ik niet op. Wat ik nog weet is zijn bedaarde vorm van antwoorden de God weggezet te hebben. Schriftelijk kan hij dit natuurlijk virtuoos formuleren, dit is zijn vak, maar het komt er toch maar op neer atheïstisch geworden te zijn. Dit woord echter vloekt in de kerk en wordt dus niet aangewend.
Mondeling vernam ik in de 90er van een mannetje in de Krijtberg dat zijn promotor prof. G.C. Berkhouwer welzeker  in de presentia realis geloofde maar naar ik denk om conflict te voorkomen dit niet openlijk uitgedragen heeft, eerder in intieme kring.

Biografie


Willem Ouweneel (1944) leerde ik kennen op een lezing in het Pascallyceum. Het was 1977 om en nabij, mijn aantekeningen zoek ik even niet op. De sterrenkunde heeft altijd wel mijn belangstelling, mijn vriendin Liesbeth Loots en ik zagen de prachtigste beelden van galacticae. Maar dan opeens, het bedrog werd klaar, bulderde hij door de microfoon dat God barmhartig is. Nou zeg, dit hebben we meer gehoord! De schepping dus als geschenk voor de mens die God daarvoor dankbaar moet zijn waardoor de schepping als Gods dank continueert voor de mens. In de zaal, ik weet het nog scherp, bogen gelovige mensen het hoofd, ik ook maar uit schaamte erin gevlogen te zijn jegens mijn vriendin naast mij. Ze maakte mij geen verwijten.

Weer in de UB raadpleegde ik Ouweneels proefschrift over de fluitvlieg, biologie is ook wel wat in mijn belangstellingssfeer, een zo een publiciteitszoeker was ook Dick Hillenius. De tegenstanders van de evolutietheorie zeggen dit alle geëxperimenteer toch maar geen hogere variant heeft opgeleverd. Best een goeie moet ik zeggen maar laboratoriumexperimenten zijn niets vergeleken met miljoenen jaren aards bestaan. En wat zijn wij nog?
Nog meer nieuwsgieriger nam ik contact op met zijn promotor en dit was een verhelderend gesprek. Ik wist genoeg.
Je zal het geloven of niet maar Ouweneel is ook altijd in de publiciteit gebleven! Wat bezielt die mensen? Ik moet zeker een aantal knipsels hebben maar die laat ik mooi zitten. Dat Afrika steeds en die Zuid-Afrikaanse universiteit om nogmaals aan te promoveren, is dit nu allemaal wel zo serieus? Ik heb een vertaalster gekend die haar doctoraal aan de Zuid-Afrikaanse Uni heeft gehaald waarvan ook ook mijn twijfels heb. Er zijn er ook die aan een voor de gewone mens onbekende universiteit in de VS promoveren. En dan die jarenlange advertentie in Folia je eigen afstudeerdiploma te maken voor tweeduizend gulden, Folia wijdde er ooit een artikel aan dat als je echt van zins bent je document te vervalsen je wel een droogstempel van ook nog 2000 gulden moet kopen!  Er zit altijd iets vreemds aan die verre studies zeker als je, het is in de 70er al, 'n familiegeheim hebt toegefluisterd gekregen dat een functionaris helemaal niet is afgestudeerd van wat hij heeft opgegeven.
Ouweneels intellectualiteit lijdt geen twijfel, zijn promotie is echt maar zijn loopbaan in de creationistische schijnwereld is een dwaling. Ook hier zag ik ooit een Amerikaanse professor glimlachenderwijs doceren maar wat voor professor dan? Al die Amerikaanse filmpjes zijn met acteurs. Wat ze niet allemaal verzinnen om aandacht te krijgen.

We weten: de wetenschap is om voorspellingen te kunnen doen maar als de theorie wankelt moet je haar vervangen door een betere.

Natuurlijk heb ik Ouweneel niet achtervolgd maar hoorde zo nu en dan van hem. Ik zal meerdere artikelen bewaard hebben maar die herlees ik niet. Pas nog iets in SPUI? Of ergens anders dan.

Of hij nu atheïst is is me niet duidelijk. Intelligent als hij is weet hij de formulering diplomatiek te omfloersen of beter, je weet dan nog niet wat ze eigenlijk voor impact heeft. Geen ja en geen nee, het is oeverloos ertussen. Er speelt ook een tragiek met een (te) scherpe afwijzing van een Godsgeloof je voorgoed te isoleren van je vroegere vrienden. En prudentie is heus niet iets om te misprijzen. Uit zijn teksten kan de ware Ouweneel dus niet zichtbaar worden, misschien van zijn conversatie wel onder zijn vrienden.

Biografie