Een waardig Afscheid van de heer G. Van Orden in het Wagnergenootschap op 9 oktober 1979

Nadat ik aangebeld had bij het pand van het Centraal Brouwerij Kantoor aan de Herengracht 282 te Amsterdam, werd ik opengedaan door een mij bekende vrouw met betraande wangetjes. Wat krijgen we nou, dacht ik, wat is er gebeurd?

Voormalig pand Centraal Brouwerij Kantoor - Herengracht 282 Amsterdam

Ik was toentertijd, lid van het Wagnergenootschap te Amsterdam (nu Nederland geheten) en de vereniging vergaderde in dit monumentale pand. Dit werd mogelijk gemaakt door Dr. Herman Hoelen die directeur was van het CBK (het opperhoofd was Hans Wiegel, zelfs 28 jaar tot 11 oktober 2012) alsmede voorzitter van voornoemd genootschap. Alles bij elkaar zaten wij geprivilegieerd in statige zetels, hielden pauze in een negentiende eeuwse keuken in het souterrain maar konden niet 'n  tuin ingaan. Ook had heer Hoelen een piano aangeschaft die best bespeeld kon worden als voorbeelden van muziek van pas kwamen.

Ik was als lid een der jongsten, dat had tot gevolg zeer beleefd behandeld te worden door de ouderen maar dan ook niet meer. Echt Anschluß was er dus niet, op een enkele vriendelijke heer na. Jaren later bedenk je je wel in een sektarisch gezelschap te hebben verkeerd, afgesloten van de buitenwereld die nog altijd fanatiekerwijs wars gromde en tierde van Wagner. Maar de liefde voor diens muziek bleef mij sterken jarenlang vol te houden.

Des avonds de 9e oktober 1979. Ik wandel naar binnen en aan het eind van de lange gang hoor het zeggen: het (bestuurs-)lid de heer G. Van Orden is overleden. Dan komt snel duidelijk dat hij zelfmoord heeft gepleegd. Ik schrik.

Een altijd lacherige man, wellicht op het giechelen af, hetgeen een camouflage geweest had kunnen zijn voor depressiviteit. Zo heeft Van Orden mij eens aangesproken dat ik toch best zelf een lezing kan houden, hij zag mij daar voor aan en ik gevoelde mij gevleid. Maar echt een specialistische kennis van een aspect in de Wagneriana heb ik niet, muzikaal technisch zoals in mijn boek van Carl Dahlhaus ben ik ook niet onderlegd maar dat zijn alle anderen ook niet. Wel tekstueel, historisch en filosofisch.

Herman Hoelen hield (vanaf papier, uit het hoofd spreken was hij onmachtig zoals altijd) een toespraak tot Van Norden (!) met een zeer luide stem, immers de dode was al ver weg. Deze had zijn afscheid nauwkeurig voorbereid met misschien een brief maar vooral met een wenslijst van muziek die op de bijeenkomst gedraaid mocht worden. En dat was niet het slot van Götterdämmerung zoals we zouden verwachten maar een deel uit Verdi's Requiem!

Hiermee was de affaire voorbij, ik beschouw het, trots de droefenis van zijn heengaan, toch nog altijd als een onverwacht opgedrongen en toch weel pijnlijke aangelegenheid.


Noot:
De Stichting Het Centraal Brouwerij Kantoor is opgericht 18 september 1939 voor het behartigen van de belangen van de bierbrouwers in Nederland met name voor de continuïteit van de levering der grondstoffen. In de bezettingstijd werd op 14 december 1942 extra een Stichting Proefstation gevormd voor alle belangen der brouwers. Thans Nederlandse Brouwers geheten en te Den Haag gevestigd.