woensdag 30 mei 2018

Dr. Max van Wien - de zondelinge voetspecialist

Na de Machtsergreifung door Adolf Hilter verlieten vermogende Joodse mensen het Duitse land. Beter vroeg dan laat want dan zou je op bijv. de verkoop van een zaak wel tot 50% geplukt worden.
In juni 1933 vestigden zich vanuit München Maximilian (*1899) en zijn broer Siegbert Arthur (*1898) aan de Lomanstraat bij het Vondelpark, waar zich in juli hun ouders Benjamin en Babette voegden, als ook een paar familieleden. Een hele clan bijeen!
Ze kregen wel na inwisseling van hun Duitse pas de Nederlandse nationaliteit.

Alle Van Wiens zijn niet, scherp in tegenstelling tot andere naamgenoten, door de Duitse bezetter van hun bed gelicht zodat het vermoeden is dat zij niet puur Joods volgens de NRW zijn als ook dat enkelen een tijd spoorloos zijn, wat best onderduik kan betekenen. Maar het mooist is dat de bejaarde ouders (74, 65) op 19 februari 1941 naar Londen verhuisden. Hoe hebben ze dit nu geflikt? De originele kostbare vluchtroute is per gids door Frankrijk, over de Pyreneeën door Spanje naar Portugal en vanaf daar de boot. Of per Zweden. Maar zou het ooit mogelijk zijn geweest op een Scheveningse of Katwijkse vissersboot mee te varen tegen betaling van een fors bedrag? Ik heb het nooit iemand horen verklaren.

De tussennaam van is Nederlands, want de vader Benjamin is geboren te Winschoten. Van beroep koopman. Hij huwde een Duitse en beiden vestigden zich te München. Aldaar werden de twee zoons geboren; de oudste studeerde voor advocaat, de cadet geneeskunde en promoveerde in de orthopedische geneeskunde.
Doch Max zou extra Israel(i) geheten hebben al is deze doorgestreept. Er is 'n naam van een echtgenote vermeld zonder data, wat betekent dat het een vrije verhouding is geweest.
In de familie links en rechts zit ogenschijnlijk inteelt.

Als vader Benjamin in november 1945 wederkeert vestigt hij zich te Haarlem, de andere familieleden blijven aan de Lomanstraat tot begin 1946 om zich dan te verspreiden over de stad. In 1953 vestigt Max zijn praktijk aan de Churchilllaan en blijft daar tot zijn overlijden in 1975.

Toen ik dokter Van Wien opzocht, ik geloof eind zestiger, gedroeg zij zich vreemd. Niet zijn Duitse accent, dat geeft niet.
Maar eerst wil ik wat vertellen over een andere praktijk.

In de Utrechtsestraat was een pedicuur-inrichting met veelsoortige producten t.bv. de voetzorg. Ik kocht daar ooit steunzolen. Het personeel is amateuristisch, want als een steunzool verbogen is en dus geen steunfunctie meer bezit, zet men het metaal in een klem en staat met de houten hamer de bolling erin. Dat kan je horen! Geen enkele verfijnde techniek noch apparatuur. De steunzool is best mooi waar het metaal is fraai omhuld is met leder. Doch dit slijt waardoor het blanke metaal de schoenzool stukmaakt. Ook de gipsafdruk voor voeten is nep, deze wordt als de klant weg is gewoon weggegooid. Al met al een verkoopshow om vele tientjes guldens te kunnen afrekenen.

Bij Van Wien werd je opengedaan door zijn assistente, een Duitse met een spookachtig gelaat, wat bij ongehuwde vrouwen meer optreedt. Het hol van Van Wien was donker, aan de muur stonden stapels archiefdozen. De dokter vraagt of je met kousenvoeten op de nieuwe steunzolen kunt gaan staan. Dan  gebeurt het ongelofelijke: de dokter gaat met zijn buik op de grond liggen en controleert de spanning van de spieren in de voeten met zijn vingers. Dit duurt een hele tijd. Je kunt als jongmens daar niets tegen doen.

Heeft Max geen nageslacht, zijn boer kreeg een dochter die zo op haar 40e overlijdt, vanaf hier is veel familie tot vandaag doch zijn deze gegevens afgeschermd.















12 opmerkingen:

  1. Tegen Hallux Valgus helpt toch geen ene steunzool.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Jij die stalen steunzolen volgens gipsafrukken vaak gehad? Dat weer welvend maken zodat ze weer mooi aansloten op je voeten noemden ze "opkloppen".

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bij mij keek Van Wien alleen maar, liggend op zijn buik op de grond.

      Ik weet van mijn nichtje die werkzaam was als pedicure bij Scholl in de Utrechtse straat dat deze show moest om de klant de indruk te geven van een grote werkzaamheid. Gipsafdruk van de voeten was een rein toneelspel, na afloop werden die gipsen gewoon weggegooid!
      Van deze zaak heb ik ook stalen steunzolen gehad; als die gesteld moesten worden sloegen ze maar wat met de houten hamer. Deze zolen maakten de schoen mooi stuk.

      Verwijderen
    2. Hier werden toen de steunzooltjes aan- en opgemeten direct in het ziekenhuis nadat de orthopeed had bepaald dat je steunzooltjes moest of de oudjes te klein waren. Je diende dan door te lopen naar de naastgelegen ruimte (soort gipskamer) alwaar z'n meisje van de orthopedisch-instrumentenmaker zitting hield. Je mocht dan op een tafel stappen en op het bankje tegen de muur plaats nemen. Hierop werd je dan verzocht je benen te strekken, waarna er een soort houders/steunen achter de knieholtes werden geplaatst. de voeten mocht je slap laten bungelen. Vervolgens werden er dan metalen plaatjes gepast onder de voeten om zo de juiste maat van je nieuwe steunzooltjes te bepalen. Die maten steunzooltjes hingen oplopend in maat aan een bord aan de wand. Als de nieuwe maat was bepaald werden je voeten gegipst en moest je het laten uitharden (overigens wel altijd lekker warm aan de voeten). Als de afdrukken voldoende waren uitgehard werden ze van je voeten gehaald, deze kwamen dan met een zuigende geluid vrij van je voeten. Vervolgens noteerde de assistente (aanmeetster) met een dikke zwarte stift een nummer op de gipsafdrukken zodat ze bij elkaar hoorden en werden ze in een krat met allemaal gipsen voetafdrukjes gegooid. Hier kreeg je de (positieve) gipsafdrukken altijd wel mee als je de nieuwe zolen kwam afhalen/afpassen.

      Dat je schoenen kapot gingen van de steunzolen, was de reden dat ze vaak veel te breed werden gemaakt. Dan werd het proppen in de schoenen en wraten ze zich helemaal vast in je dure (kinder) schoenen van Piedro/Renata of Bunnies (altijd met los en uitneembaar voetbed). Mijn moeder zei altijd bij het aanmeten erbij, smalle, smalle, smalle en nog eens smalle !!

      Maar jij dan lang en vaak die metalen/stalen steunzooltjes gehad?
      Had ze altijd van blank metaal en dus zonder leren dekje, maar wel met knikleertjes.
      En vaak laten opkloppen, inderdaad dan werden ze weer voor je uitgeslagen.

      Verwijderen
    3. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

      Verwijderen
  4. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik noem een gipsafdruk negatief van de binnenkant uitgezien. Hoe kan je hier(in) een negatieve steunzool passen? Van de buitenkant gezien is de gipsafdruk positief maar de dikte van het gips is hier variabel. Een steunbzool is dus niet te maken.

    Enfin, Ik geloof dat er maar een paar soorten steunzolen zijn die men op het oog passend "slaat".
    Met deze schijnwerkzaamheid hebben de chirurg en de steunzolenzaak een dagelijkse verdienste.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ze gipsen je voeten in de vorm van een bakje, Dus om de hielen en over de tenen. In de werkplaats laten ze deze negatieve gipsafdrukken dan vollopen met vloeibaar gips. Soms laten ze een stukje metaal (o.i.d.) meeharden met het gips voor meer stevigheid van de afdruk. Nadat de afdruk is uitgehard worden de gemaakte gipsafdrukken (van de voeten dus) om de positieve gipsvorm van de voet verwijderd. Daarom is het ook zeer van belang echt goede afdrukken van de voeten te maken.

    Bij het opmeten van de voeten hebben ze juiste maat van de nieuwe steunzolen bepaald. In de werkplaats hebben alle maten/setjes al op voorraad liggen. Die komen al "standaard" gewelf binnen van hun leverancier. Hierop dienen ze in de werkplaats de steunzool door buigen en kloppen, zodat ze perfect voor je voeten passen en op de gemaakte afdrukken. Erg belangrijk is dat ze niet te breed zijn als je ze komt passen !!

    Maar wat zijn dan in jou ogen de paar soorten steunzolen die men op het ook gassend slaat?

    Maar hoe ging dan bij jou het op-/aanmeten. Ook die gipsvoetjes en net zoals ik het beschreef in voorstaande mail? Oom zitten en benen gestrekt of moest je gaan staan in z'n gipsbakje?

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen