Jozef Stalin in café Mulder te Amsterdam

Wie café Mulder aan de Weteringschans te Amsterdam binnenkwam waant zich even in Moskou! Aan een vast tafeltje zat Frans Daams (geb. 1924) die qua gelaat het evenbeeld was van Jozef Stalin met zijn charmante vriendin Trix Beek of alleen aan de bar. Ook had Frans een zware stem.

De vrouw rookte een sigaret met een lange sigarettenhouder wat wel chique 19^e eeuws is! Maar ook leuk om te zien. Ik weet niet of Frans gehuwd is geweest, hij maakte echter een jongensachtige indruk.
Zo gaat het goed, gezellig uitgaan en mensen spreken.

Maar dan, komt voornoemde vrouw er toch achter dat Frans meer dan normaal alcohol nuttigt en zij gevoelt dit als een bezwaar in de omgang. Ze stelt hem de eis: "Drie maanden abstinentie van alcohol!" Zolang bleef ze weg.

Het zit er in dit laatste het geval bleef, Frans werd wanhopig en zal nog meer bier gedronken hebben. Is dat nu zo erg al die pilsen? Wel, als je geregeld dronken wordt wel, niet, als je je tax behoort te kennen met de persoonlijke discipline geldend voor ieder weldenkend mens. Ook op 'n receptie ging hij over de schreef, hoorde ik eens zeggen. Frans sprak over zijn probleem met mij en ik luister.

In diep verdriet vervaardigde hij in 1975 een gedicht maar of hij dat die vrouw heeft gestuurd weet ik niet. Hij declameerde het voor mij met een verbeten stem want hij kende 't uitwendig:

Lief

Er is slechts plaats voor jou

in dit hart van droeve dromen.

Alles wanneer je willen zou

kan jij met licht omzomen.

Ik tracht voor jou het woord te vinden

waarmee alles is gezegd.

En als we elkaar beminnen

weet ik de waarde die je (er aan) hecht.

Als we elkander tegenkomen

't weer is goed of uitgesproken slecht

is het als vluchten mijn demonen,

weet ik dat je voor me vecht.

En je ogen lieflijke sterren,

je lippen die kussen zo graag,

je haren glanzend in de verte,

je gaan zo wonderlijk traag.

Laat niet door woorden deze vreugde breken,

dit vuur dat niet meer is te blussen,

niet door te huilen, noch door kussen.

Op momenten dat ik mij verheugde

zal dit een droom zijn

voor een stille dag

Misschien eens, dat ik ervan leven mag.

Alleen het eerste couplet vind ik wel mooi, de andere zijn me te geforceerd.

Frans woonde in de omgeving van de Borneostraat in de Indische buurt. Zijn woning 1-10-1977 was van een grote rommeligheid als bij een slome vrijgezel. Pronkstuk was de originele uitgave (1913) van H.P.G. Quack. De Socialisten: personen en Stelsels (Eind 19^e) met een deel als latere aanvulling door de communist W. van Ravesteyn. Ook bezat hijj de drie delen van Domela Nieuwenhuis's Geschiedenis Socialisten. Dit bij elkaar duizend gulden waard...
Zoiets heeft echt niet iedere arbeider in huis maar misschien had hij de banden van een antiquariaat of bibliotheek. Misschien was Frans ook wel ultralinks met collectief eigendomsbesef.

Werkzaam was hij als bibliothecaris maar het was eerder zaalwacht in het Duits seminarium, toetertijd gevestigd in het Bungehuis. Toen ik daar in 1978 de studiezaal bezocht om een Duitstalig boek in te zien leverde hij luid misprijzend commentaar op zijn ideologische inhoud. Deed hij dat omdat hij mij kende of was dit zijn gewoonte? Echt ongehoord, een medewerker dient zich altijd onder zijn werk van onnodig commentaar te onthouden. Hij zette het boek terug op het hoogste schap.


Aanvulling 3-4-2018 Boeken